ivo-andric-2022

Svi Srbi znaju kompoziciju „Marš na Drinu“. Smatra se da je ovaj najpoznatiji srpski marš Binički posvetio pukovniku Milivoju Stojanoviću Brki. Njemu, komandantu čuvenog Gvozdenog puka, koji je poginuo u Bici na Ceru.

Pesma je ubrzo postala simbol hrabrosti celog srpskog naroda u Prvom svetskom ratu. A Binički ju je, kao kapelnik koji je vodio orkestar Kraljeve garde i vojni orkestar, često izvodio još za vreme Prvog svetskog rata.

Kompozitor je sa vojskom i narodom prošao Albansku golgotu i odmah po dolasku na Krf, uz pomoć saveznika, obnovio vojni orkestar i počeo da organizuje koncerte, bio je obavezan deo repertoara.

Iako postoje zapisi o tome da je kompozicija izvođena i između dva rata, kompozicija je sve do sredine 20. veka bio praktično zaboravljen. A onda je pisac Ivo Andrić sve promenio…

„Marš na Drinu“ orio se Švedskom

Kada je naš veliki književnik 1961. godine dobio Nobelovu nagradu za književnost, na dodelu ovog najvišeg priznanja je u Švedsku sa sobom poneo i ploču sa kompozicijom „Marš na Drinu“.

Delo je izazvalo veliku pažnju tamošnje javnosti i zapravo su Šveđani bili ti koji su najzaslužniji za popularnost koju ova srpska kompozicija danas uživa.

Jedan gitarista je 1963. godine prvi objavio snimak sa pesmom, usledila su druga interesovanja. A 1964. snimljen je i čuveni film Žike Mitrovića sa istim imenom.

Tek 1964. godine kompozicija „Marš na Drinu“ dobila je i tekst. Napisao ga je novinar i publicista Miloje Popović Kavaja koji je tda bio predsednik KUD „Ivo Lola Ribar“. Pesma je horski izvedena na 50. godišnjicu Cerske bitke.

Usledile su i brojne svetske obrade. Godine 1966. holandska grupa „The Spotnicks“ snimila je svoju verziju kompozicije „Na Drinu“. Iste godine on je obradila i britanska grupa „The Shadows“, a 1968.

Isto je uradio i nemački muzičar Džejms Last. Od domaćih muzičara, obradu pesme je obradila grupa Smak 1982. kao i Branimir Štulić.